هاش

تیر فولادی مقطع H (به انگلیسی: H-section steel beam) نوعی ماده مقرون به صرفه با توزیع سطح مقطع بهینه تر و نسبت مقاومت به وزن معقول تر است. این نام به این دلیل است که مقطع آن با حرف انگلیسی “H” یکسان است. با توجه به آرایش زاویه راست تمام قسمت های تیر H، به دلیل مقاومت خمشی قوی، ساخت ساده، صرفه جویی در هزینه و وزن سبک سازه ای در تمام جهات، به طور گسترده در ساختمان های سازه های فولادی استفاده شده است.

تیرآهن هاش (بال پهن) محصول کشور کره، ترکیه و ذوب آهن بر اساس استاندارد DIN1025 و طبق استانداردهای اروپا در اندازه های دلخواه مشتری تولید و عرضه می ‌شود. به این تیرآهن IPB نیز می ‌گویند که از سایز 100 تا 1000 در دسترس هستند. تیرآهن هاش یکی مصالح ضروری سازه‌ ها که استفاده از آن در ساختمان‌ هایی با تعداد طبقات زیاد بسیار مناسب می باشد.

انواع هاش

امروزه تیرآهن های هاش در دو نوع سبک و سنگین روانه بازار می شود و تفاوت اصلی آن در میزان ضخامتشان می باشد. در ادامه به توضیح هر کدام از انواع هاش می پردازیم.

• تیرآهن هاش سنگین:

  تیرآهن بال پهن سنگین را با نام‌ های IPBV یا HEB نیز شناخته می شوند. همانطور که مشخص است، ضخامت بال ‌های هاش سنگین نسبت به هاش سبک بیشتر است. از سوی دیگر این تیرآهن یکی از پرفروش ترین تیرآهن‌ های دنیا به شمار می آید.

• تیرآهن ‌هاش سبک:

  به تیرآهن های سبک IPBL یا HEA نیز می گویند و همانطور که ذکر شد، ضخامت بال‌ آهاش سبک نسبت به هاش سنگین کمتر است. تیرآهن هاش سبک در شرکت ذوب آهن نیز به راحتی تولید و عرضه می شود.

وزن تیرآهن هاش براساس ضخامت بال ‌ها، جان و طول مقطع معین می گردد. لازم بذکر است علاوه بر ضخامت، تیرآهن ‌های سبک و سنگین، وزن متفاوتی نیز با هم دارند. برای به دست آوردن وزن این تیرآهن ها، یک کیلو از محصول را در طول شاخه که معمولا ۱۲ متر است ضرب کنید. همچنین می توانید به جدول وزن هاش مراجعه کرده و علاوه بر وزن، مشخصات دیگری از قبیل ضخامت جان، طول جان، شعاع، ضخامت بال و طول بال را بررسی کنید.

استاندارد تیرآهن هاش

باتوجه به اینکه تیرآهن در هر کشور استانداردهای خاص خود را دارد؛ معروف ترین آن ها استاندارد اروپا می باشد که تیرآهن ایران نیز براساس همین استاندارد تولید می شود. با رعایت کردن این استانداردها کیفیت محصول و وزن نهایی آن ها بهتر انجام می گیرد. لازم بذکر است که تیرآهن هاش براساس سه استاندارد St37, St44 ,St52 تولید می شود و در ایران فقط استاندارد St37  به کار می رود.

برسی مشخصات فنی تیرآهن هاش

وزن هر شاخه تیرآهن ها به خصوص هاش با توجه به استانداردهای جهانی دین محاسبه می گردد. درواقع هر متر تیرآهن یا بطور کلی هر پروفیل فلزی در جدول اشتال وزن مخصوص خود را دارد که برای به دست آوردن وزن پروفیل نهایی باید از فرمول زیر استفاده کنید. وزن پروفیل (کیلوگرم) = تعداد * طول مورد استفاده (متر) * وزن مخصوص در جدول اشتال (کیلوگرم/ متر). لازم است این مورد مهم در ساخت سازه های فلزی مانند ساختمانی یا صنعتی به ان توجه شود؛ چراکه محاسبه وزن نهایی سازه با توجه به آهن آلات استفاده شده اهمیت دارد. لازم بذکر است که قیمت تیرآهن براساس وزن تیرآهن هاش مشخص می شود.

کاربردهای هاش

امروزه تیرآهن هاش یکی از رایج ترین مصالح ساختمانی بشمار می آید که هر روز نیز به اهمیت آن افزوده می شود. این محصول در صنعت فولاد و آهن ‌آلات کشور ما نیز پیشرفت های خوبی داشته است. تیرآهن هاش آینده‌ درخشانی را پیشرو دارد که علاوه بر کارخانه ذوب آهن، بسیاری دیگر از کارخانه ‌های مختلف برای تولید آن در تلاش هستند. لذا به راحتی می توان با برنامه مناسب و دقیق واردات تیرآهن هاش را متوقف و در داخل تولید شود. تیرآهن بال پهن اغلب برای اعضای تیر و ستون در سازه های صنعتی و عمرانی کاربرد دارد. برخی دیگر از کاربردهای این محصول عبارتند از:

• امکان پشتیبانی باربر سازه های صنعتی
• استفاده در شمع های فولادی و ساختار پشتیبان مهندسی زیرزمینی
• استفاده در تجهیزات صنعتی مانند پتروشیمی و برق
• ساخت اجزای پل فولادی با دهانه بلند
• استفاده در قاب تولید کشتی و ماشین آلات
• پشتیبانی از تیرهای قطار، اتومبیل و تراکتور
• ساخت تسمه نقاله بندر، براکت بافل با سرعت بالا

تیرآهن هاش در استفاده برای نعل درگاه ها نیز به کار می رود. نعل درگاه یک تیر  یکدست از جنس آهن، چوب، آجر یا بتن می باشد که در بالای درگاه قرار دارد که تکیه گاه آن دیوارهای کناری است و کاربرد آن ساخت دیوارهایی بالاتر از سطح زمین است.

تیرآهن هاش در خرپا با تحمل وزن سقف ها در ساختمان نقش ویژه ای دارد. لازم بذکر است که کاربران هرجا که بخواهند ستون ها را لغو کنند، به جای ستون از خرپا استفاده می کنند. اکثرا در نیم رخ های خرپاها از تیرآهن به صورت تک یا دوبل استفاده می گردد. نقش تیرآهن هاش در پل ها نیز بسیار تاثیرگذار است. همانطور که می دانید سازه اصلی پل ها را هم در ساختار فوقانی و هم در زیر ساختار، تیرهای فولادی و بتنی تشکیل می دهد. بنابراین بخاطر همین امر، برای پل هایی با مقاومت بالا از تیرآهن های مستحکم که همان تیرآهن H سنگین است، استفاده می کنند که موجب استحکام و افزایش عمر پل ها می شود.